Аб шкодзе курэння для школьнікаў і падлеткаў

Асаблівая шкода курэння для дзяцей і падлеткаў абумоўлена фізіялогіяй яшчэ неакрэплага арганізма.

Чалавек расце і развіваецца даволі доўга, часам да 23 гадоў.

Каб арганізм нармальна сфарміраваўся, усе гэтыя гады да яго клетак павінна паступаць патрэбная колькасць кіслароду і пажыўных рэчываў.

Але ні ў якім выпадку не таксінаў — у тым ліку і тытунёвага дыму.

Як дапамагчы

Такім чынам, тое, чаго вы так асцерагаліся, здарылася. Ваша дзіця прызналася, што ён курыць. І гэта не адзіная цыгарэта за вуглом школы, а ўжо сфармавалася звычка.

Як дапамагчы падлетку кінуць паліць?

Цяжкае дыханне

Напрыклад, фарміраванне лёгкіх у дзіцяці анатамічна завяршаецца толькі да 12 гадоў. А фізіялагічна і таго пазней - да 18, а ў некаторых да 21 года. Ды і ўсе астатнія органы пачынаюць працаваць у “дарослым” рэжыме толькі пасля дасягнення чалавекам паўналецця.

Пры курэнні ў кроў дзіцяці паступае вялікая колькасць угарнага газу, які ўступае ў кантакт з гемаглабінам. Асноўная задача гемаглабіну заключаецца ў транспарціроўцы кіслароду да клетак тканін. Угарны газ прасцей далучаецца да гемаглабіну, замяшчаючы кісларод. Пры дастатковай канцэнтрацыі здольны прывесці да смерці з-за кіслароднага галадання арганізма. З-за чаго ва ўсіх органаў і тканак надыходзіць “удушша” - недахоп кіслароду. На этапе росту арганізма гэта становіцца вялікай небяспекай.

Вельмі цяжка курэнне адбіваецца на сардэчна-сасудзістай і дыхальнай сістэмах падлетка. Калі дзіця закурыла ў малодшых класах школы, то ўжо да 12-13 гадоў у яго могуць з'явіцца дыхавіца і парушэнне сардэчнага рытму. Нават пры стажы курэння ў паўтара года, па назіраннях навукоўцаў, у падлеткаў парушаюцца механізмы рэгуляцыі дыхання.

Менавіта ў малалетніх курцоў лекары адзначаюць пастаяннае пагаршэнне самаадчування: кашаль, дыхавіцу, слабасць. Нярэдкія сярод такіх дзяцей частыя прастуды і ВРЗ, парушэнні працы страўнікава-кішачнага тракту. Сярод тых, хто паліць часта, сустракаюцца падлеткі з перыядычна абвастраным хранічным бранхітам.

Зноў двойка

Не менш моцна нікацін і іншыя таксічныя рэчывы тытунёвага дыму адбіваюцца на мозгу дзіцяці. Чым маладзей тыя, хто курыць, тым мацней пад дзеяннем нікаціну парушаецца кровазабеспячэнне мозгу і, як следства, яго функцыі.

Спецыялісты высветлілі, што ў тых, хто курыць, пагаршаюцца ўвагу, аб'ём кароткачасовай памяці, здольнасці да логікі і каардынацыя рухаў. Тыя, хто курыць, часцей ператамляюцца, горш пераносяць звычайныя нагрузкі ў школе. Дарэчы, найбольшую колькасць двоечнікаў навукоўцы выяўлялі менавіта сярод юных курцоў.

Ранняе захапленне тытунём можа прывесці да таго, што чалавеку будзе вельмі цяжка адмовіцца ад сваёй шкоднай звычкі, стаўшы дарослым. “Нікацінавая залежнасць” у дзіцяці фармуецца вельмі хутка. Бо нервовая сістэма ў такім узросце яшчэ вельмі недасканалая, і ўздзеянне на яе любога псіхаактыўнага рэчыва, да якіх адносіцца і тытунь, будзе выклікаць больш моцны эфект, чым у дарослага арганізма».

Падумаць аб будучыні?

Пад дзеяннем прадуктаў згарання тытуню ў падлетка парушаецца яшчэ не сфармаваны гарманальны статус. Нікацін уплывае практычна на ўсе залозы ўнутранай сакрэцыі, у тым ліку і на палавыя залозы ў хлопчыкаў і дзяўчынак. А гэта пагражае недаразвіццём усяго арганізма, з'яўленнем лішняй вагі і парушэннем рэпрадуктыўных магчымасцяў чалавека ў будучыні.

Калі першая зацяжка зробленая яшчэ ў дзіцячым узросце, да трыццаці гадоў чалавек можа стаць практычна інвалідам: з хранічнай абструктыўная хваробай лёгкіх, хворым сэрцам і залішняй вагой. Пра шкоду курэння для школьнікаў і падлеткаў кажа і тое, што стан яго здароўя ў такім выпадку будзе нашмат горшы, чым у 50 гадоў у таго, хто запаліў значна пазней паўналецця.

Псіхолагі дапамагаюць падрыхтавацца да дня адмовы ад курэння, дапамагаюць знайсці замену рытуалам курэння, падтрымаюць у цяжкія хвіліны барацьбы з нікацінавай залежнасцю. Лекары пракансультуюць пра найбольш эфектыўныя лячэбныя спосабы адмовы ад курэння, дадуць параду пацыентам з рознымі захворваннямі аб тым, як лепш падрыхтавацца да адмовы ад курэння з улікам наяўных праблем са здароўем.

 

Што ўдыхаеш з дымам

Цыгарэтны дым змяшчае больш за 4000 розных хімічных злучэнняў, большасць з якіх у рознай ступені атрутныя. Многія з іх не толькі руйнуюць клеткі арганізма, але і запускаюць у іх анкалагічны працэс. Гэта значыць, з'яўляюцца канцарэгенамі, у параўнанні з якімі нікацін, кропля якога сапраўды здольная забіць каня, – не занадта небяспечнае рэчыва.

Пералічым найбольш вядомыя кампаненты тытунёвага дыму ў алфавітным парадку.

Акралеін-гэта кампанент слёзатачывага газу, які ўжываецца для разгону дэманстрацый. Адносіцца да першага класа хімічнай небяспекі-гэта значыць, вельмі таксічнае рэчыва.

Аміяк уваходзіць у склад самых вядомых сродкаў для чысткі сантэхнікі. Ён жа-адзін з правакатараў развіцця астмы.

Ацэтальдэгід - гэта тое, у што ператвараецца алкаголь у арганізме, прыводзячы да яго атручвання. Раней выкарыстоўваўся для вытворчасці клеяў і смол для дрэваапрацоўчай прамысловасці. Зараз ацэтальдэгід паступова спыняюць выкарыстоўваць, так як высветлілася, што ён — канцэраген.

Ацэтон - моцны растваральнік. Добра вядомы многім жанчынам у якасці кампанента вадкасці для зняцця лаку. Здольны раздражняць слізістыя вачэй і насаглоткі. Пры працяглым уздзеянні пашкоджвае печань і ныркі.

Бензол - арганічны растваральнік, здольны выклікаць некалькі відаў раку, уключаючы лейкамію.

Бензіпірэн - яшчэ адзін прадстаўнік рэчываў першага класа небяспекі. Моцны канцэраген, які назапашваецца ў арганізме і правакуе ў першую чаргу развіццё рака лёгкіх і скуры. Акрамя таго, ён здольны зрабіць чалавека бясплодным.

Кадмій - яд, здольны назапашвацца ў арганізме. Рушыць нервовую сістэму, печань і ныркі. Хранічнае атручванне ім прыводзіць да анеміі і разбурэння костак.

Кратонавыя альдэгіды - таксічнае рэчыва, якое ўваходзіць у спіс асабліва небяспечных рэчываў. Парушае працу імуннай сістэмы і можа выклікаць змены ў ДНК.

Нафтыламінаў цэлых два - альфа і бэта. Першы - складнік гербіцыдаў, другі -проста моцны канцэраген, які выклікае рак мачавога пузара.

Нікацін не аказвае канцэрагеннай эфекту. Але затое ён выклікае хуткае і моцнае прывыканне. Дзейнічае на нервовую сістэму вельмі хутка - на працягу 15 секунд пасля ўдыхання трапляе ў галаўны мозг.

Выкарыстоўваецца таксама ў якасці інсектыцыду, паколькі ўтрая таксічней цыяністага калію. Смяротная доза для чалавека-35-70 мг., атручванне ім прыводзіць да прыгнёту працы нервовай сістэмы, а пастаянная прысутнасць у арганізме цяжарнай жанчыны – да парушэння развіцця плоду.

Аксід четырохвалентнага азоту-вельмі таксічны газ, адзін са складнікаў смогу і прычына кіслотных дажджоў. Навукоўцы вінавацяць гэта рэчыва ў правакаванні развіцця нейрадэгератыўных захворванняў і астмы.

Пірыдзін ужываецца ў вытворчасці сродкаў ад насякомых. У чалавека раздражняе слізістыя абалонкі, выклікае галаўны боль і млоснасць.

Свінец выкарыстоўваецца ў вытворчасці акумулятарных батарэй, фарбы і металічных сплаваў. Вельмі таксічнае рэчыва, здольнае назапашвацца ў касцях і выклікаць іх разбурэнне. Асабліва небяспечны для дзяцей.

Сінільная кіслата да гэтага часу ўжываецца ў ЗША для пакаранняў смерцю. Гэтак жа атрутная, як і цыяністы калій, які з яе і атрымліваюць.

Смолы - гэта некалькі хімічных рэчываў, якія выклікаюць развіццё ракавых пухлін. Іх, дарэчы, прасцей за ўсё заўважыць. Калі выпусціць тытунёвы дым з рота праз чыстую насоўку, на ёй застанецца слабая цёмная пляма. Варта ўлічыць, што пры гэтым 70 адсоткаў смол асела ў лёгкіх.

Стырол выкарыстоўваецца пры вытворчасці пластмас. Прыводзіць да галаўнога болю і лічыцца прычынай лейкеміі.

Угарны газ - яд, які здольны звязвацца з гемаглабінам крыві і перашкаджаць дастаўцы кіслароду да клетак цела. У смяротных дозах яго можна атрымаць пры пажары, няспраўнасці ацяпляльных прыбораў або з выхлапнога газу аўтамабіляў.

У цыгарэтных дазоўках гэта рэчыва дзейнічае прыгнятальна на сардэчна-сасудзістую сістэму, выклікае стомленасць, дрымотнасць, слабасць і галавакружэнне. Асабліва таксічны угарны газ для дзяцей падчас унутрычэраўнага развіцця.

Фенол - таксічнае рэчыва, якое выклікае парушэнне працы нервовай і сардэчна-сасудзістай сістэмы. Выкарыстоўваецца для вытворчасці фанеры і іншых будаўнічых матэрыялаў.

Фармальдэгід - гэта таксічнае і канцэрагеннае рэчыва. Яго водны раствор выкарыстоўваюць для кансервацыі трупаў і анатамічных прэпаратаў, а таксама для дублёнай скуры. Па сумяшчальніцтве-моцны канцэраген.

Хром ужываецца ў якасці ахоўнага пласта для металу і ў некаторых сплавах. Моцны канцэраген, які выклікае рак лёгкіх. Прычым у групу рызыкі атручвання хромам трапляюць у першую чаргу зваршчыкі і курцы.

Самае важнае аб цыгарэтным дыме

Пералік усіх таксінаў і канцэрагенаў, якія трапляюць у арганізм курца з кожнай зацяжкай, заняло б некалькі старонак. Але для таго, каб нанесці непапраўную шкоду арганізму, дастаткова сумеснага дзеяння вышэйпералічаных рэчываў.

Прафілактыка курэння падлеткаў

Прафілактыка курэння падлеткаў - тэма досыць актуальная, не толькі ў школах сярод падлеткаў, але і ва ўсім свеце. Асновы прапаганды здаровага ладу жыцця павінны закладвацца з юнацкага ўзросту, а менавіта ў сценах школы.

Нікацін ў форме цыгарэт - найбольш распаўсюджанае (разам з алкаголем) псіхаактыўные рэчыва. За апошнія два дзесяцігоддзі курэнне сярод дарослых істотна скарацілася ў развітых краінах, а ў краінах, якія развіваюцца – узрасло. Сітуацыя ў нашай краіне неспрыяльная, такая ж як і ў краінах, якія развіваюцца, колькасць курцоў не толькі расце, але актыўна і маладзее.

Па дадзеных апытання сярод школьнікаў, курэнне - сур'ёзная праблема падлеткаў: пераважная большасць школьнікаў курылі хоць бы адзін раз у жыцці, у старэйшых класах курыць 50-70% хлопчыкаў і 30-40% дзяўчынак.

Усе гэта абумоўлівае пэўныя патрабаванні да прафілактыцы курэння. Сёння настаўнікі школ заўважаюць такую тэндэнцыю, калі яны раней чыталі лекцыі, як не пачаць курыць, то сёння паўстала неабходнасць чытаць школьнікам лекцыі, як лёгка кінуць курыць!!!

 

Спайс

Аб згубным уздзеянні курыльных сумесяў на арганізм чалавека

У цяперашні час на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь актуальнай праблемай з'яўляецца распаўсюджванне курыльных сумесяў, якія змяшчаюць у сваім складзе сінтэтычныя канабіноіды.

Дадзеныя “міксы” рэкламуюцца як легальны прадукт, які не ўтрымлівае наркатычных сродкаў і псіхатропных рэчываў, што не адпавядае рэчаіснасці. Тым не менш, курыльныя сумесі атрымліваюць папулярнасць у маладзёжным асяроддзі, продаж іх актыўна вядзецца як пры дапамозе сеткі Інтэрнэт, так і на тэрыторыі ўстаноў адукацыі, у інтэрнатах.

Паводле інфармацыі, атрыманай з медыцынскіх інтэрнэт-сайтаў і навуковых выданняў, ужыванне “спайсаў” прыводзіць да наступных наступстваў:

1. Лакальныя рэакцыі арганізма, якія ўзнікаюць па прычыне прамога негатыўнага ўплыву дыму на слізістыя арганізма.

Амаль усе прыхільнікі курыльных сумесяў пакутуюць пастаянным кашлем, узмоцненым слёзавыдзяленнем, маюць хрыплы голас, як падчас курэння, так і ў прамежках. Пастаяннае ўздзеянне дыму сумесяў на слізістыя становіцца прычынай развіцця запаленняў дыхальных шляхоў хранічнага характару. Часта развіваюцца хранічныя ларынгіты, фарынгіту і запаленне лёгкіх. Працяглае курэнне такіх сумесяў можа прывесці да развіцця рака поласці рота і гартані, глоткі і лёгкіх.

2. Рэакцыі цэнтральнай нервовай сістэмы.

Уплыў інгрэдыентаў дыму на цэнтральную нервовую сістэму (далей – ЦНС) абумоўлівае прывыканне да курэння “спайса”. З боку ЦНС могуць выяўляцца разнастайныя рэакцыі: стан эйфарыі, неаргументаваная істэрыка або выбухі рогату, расстройства каардынацыі і арыентавання, візуальныя і слыхавыя галюцынацыі, абсалютная страта здольнасці кантраляваць сябе і свае паводзіны. Усе пералічаныя нервовыя рэакцыі ўжо сваёй прысутнасцю пагражаюць чалавечаму жыццю. Вядома велізарная колькасць выпадкаў, калі людзі скакалі з апошняга паверха вышыннага дома або купаліся ў ледзяной вадзе.

Пры рэгулярным курэнні “спайсаў” узнікаюць незваротныя парушэнні дзейнасці ЦНС. Могуць назірацца ўстойлівыя парушэнні ўвагі, паслабленне памяці і зніжэнне інтэлекту, з'яўляецца схільнасць да дэпрэсіі і суіцыду. Акрамя ўсяго іншага, курцы “спайсу” маюць усе шанцы калі не памерці, то стаць інвалідамі па прычыне цяжкіх паражэнняў ЦНС.

3. Моцная інтаксікацыя арганізма.

Пры пранікненні з дымам атрутных рэчываў могуць узнікнуць таксічныя рэакцыі - млоснасць і ваніты, пачашчанае сэрцабіцце і высокія паказчыкі артэрыяльнага ціску, спазмы і курчы, прытомнасць і кома. Складанасць ў ліквідацыі наступстваў курэння сумесяў “спайс” заключаецца ў тым, што ў многіх выпадках у крыві пацыентаў пры аналізе адсутнічаюць наркатычныя злучэнні, што істотна абцяжарвае дыягностыку і прызначэнне лячэння.

Сістэматычнае прымяненне такога роду курыльных сумесяў правакуе фізічную і псіхічную адаптацыю, а абстынентны сіндром (або сіндром адмены) выяўляецца ў болях ва ўсім целе, млоснасці, ліхаманцы. Курэнне сумесі прыводзіць да засмучэння псіхікі. Пад пагрозай аказваюцца памяць, разумовая дзейнасць, увага.

Па іншых клінічных назіраннях, доўгатэрміновае ўжыванне “Спайса” аказвае негатыўнае ўздзеянне на печань, палавую і сардэчна-сасудзістую сістэмы. Курэнне “спайсаў” таксама ўплывае на эрэкцыю, запавольвае рухомасць народкаў і парушае цыкл менструацыі ў жанчын.

Доўгатэрміновае ўжыванне сінтэтычных канабіноідаў у складзе курыльных сумесяў можа справакаваць узнікненне ракавых захворванняў і псіхічных расстройстваў.

Даведачна:

па даследаваннях лекараў-нарколагаў эксперыментаванне з рознымі псіхаактыўнымі рэчывамі, ужыванне лёгкіх і цяжкіх наркотыкаў, уключаючы курыльныя міксы, адносіцца да другой стадыі ўзнікнення фізічнай і псіхічнай залежнасці.

Такім чынам, навуковымі даследаваннямі было паказана, што сінтэтычныя канабіноіды, якія змяшчаюцца ў курыльных сумесях, аказваюць вельмі негатыўны ўплыў на арганізм чалавека. Па сіле ўздзеяння сінтэтычныя канабіноіды пяцікратна пераўзыходзяць тэтрагідраканабінол, які змяшчаецца ў звычайнай марыхуане – выклікаючы глыбокую незваротную шызафрэнію.

З мэтай процідзеяння распаўсюджванню курыльных сумесяў падраздзяленнямі Ніптл праводзяцца актыўныя мерапрыемствы, у выніку чаго з незаконнага абароту на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь канфіскавана: 41 кілаграм 691 грам (4.169.100 разавых доз) курыльных сумесяў і рэагентаў для іх вырабу, 70 кілаграм (7.000.000 разавых доз) расліннай масы для вырабу JWH, а таксама 17.66 грам аналагаў псіхатропных рэчываў (1700 разавых доз).

Даведачна:

з незаконнага абароту канфіскавана: у 2010 годзе-6980 грам (700000 разавых доз), у 2011 годзе - 4200 грам (420000 разавых доз), у 2012 годзе – 2200 грам (220000 разавых доз), у 2013 годзе - 41691 грам (4.169.100 разавых доз), у агульнай складанасці з 2013 па 2019 года канфіскавана 55 кілаграм 71 грам, што складае каля 5.507.100 разавых доз.

У параўнанні са статыстычнымі дадзенымі аб канфіскацыі на тэрыторыі рэспублікі наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, колькасць вымаемых курыльных сумесяў значна перавышае канфіскацыі ўсіх, што адбіраюцца на працягу года наркотыкаў або псіхатропаў.

Адказнасць за захоўванне і збыт курыльных сумесяў “ СПАЙС”

Згодна з пералікам наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў і іх прэкурсораў, якія падлягаюць дзяржаўнаму кантролю ў Рэспубліцы Беларусь, зацверджанаму пастановай Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь ад 28.05.2003 № 26 “Курыльныя сумесі” аднесены да асабліва небяспечных псіхатропных рэчываў.

За незаконны абарот асабліва небяспечных псіхатропных рэчываў прадугледжана крымінальная адказнасць у адпаведнасці з ч. 1 (захоўванне) і 3 (збыт) арт. 328 КК Рэспублікі Беларусь.

Ч.3.328 незаконныя без мэты збыту выраб, перапрацоўка, набыццё, захоўванне, перавозка або перасылка наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў альбо іх прэкурсораў або аналагаў - караецца абмежаваннем волі на тэрмін да пяці гадоў або пазбаўленнем волі на тэрмін ад двух да пяці гадоў.

Ч.3.328 незаконныя з мэтай збыту выраб, перапрацоўка, набыццё, захоўванне, перавозка або перасылка альбо незаконны збыт наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў альбо іх прэкурсораў або аналагаў - караецца пазбаўленнем волі на тэрмін ад пяці да васьмі гадоў з канфіскацыяй маёмасці або без канфіскацыі.

ч. 3. 328 дзеянні, прадугледжаныя ч. 2 гэтага артыкула, учыненыя групай асоб, альбо службовай асобай з выкарыстаннем сваіх службовых паўнамоцтваў, альбо асобай, якая раней учыніла злачынствы, прадугледжаныя артыкуламі 327-329 або 331 гэтага Кодэкса, альбо ў дачыненні да наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх аналагаў у буйным памеры, альбо ў дачыненні да асабліва небяспечных наркатычных сродкаў або псіхатропных рэчываў, альбо збыт наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў, іх прэкурсораў або аналагаў на тэрыторыі ўстановы адукацыі, арганізацыі аховы здароўя, вайсковай часткі, папраўчай установы, у месцах утрымання пад вартай або ў месцы правядзення спартыўных, культурна-масавых ці іншых масавых мерапрыемстваў - караюцца пазбаўленнем волі на тэрмін ад васьмі да трынаццаці гадоў з канфіскацыяй маёмасці або без канфіскацыі.

Што важна ведаць бацькам?

Бацькам варта ўлічваць, што паступовае сталенне дзяцей праходзіць праз два асноўныя этапы.

На першым этапе - ва ўзросце 12-15 гадоў маладыя людзі пачынаюць набываць трывалыя сувязі ў сваім асяроддзі, менш бываюць дома і радзей звяртаюцца да бацькоў. Яны пачынаюць сутыкацца з рэаліямі рэчаіснасці, спрабуюць знайсці асноўныя жыццёвыя арыенціры.

На другім этапе - ва ўзросце 15-18 гадоў наступаюць першыя прыкметы сталення. Гэта перыяд самасцвярджэння і здабыцця ўпэўненасці, але і ў гэтым узросце маладыя людзі маюць патрэбу ў бацьках, у іх падтрымцы, дапамозе, разуменні.

Памятайце, што стаўленне дзяцей да праблемы наркотыкаў у немалой ступені залежыць ад вашых з імі ўзаемаадносін. У канчатковым рахунку, прынятае імі рашэнне ў дачыненні да наркотыкаў напрамую звязана з характарам вашых паўсядзённых узаемаадносін і шмат у чым вызначаецца ступенню павагі да вас. Нават у маленькага дзіцяці бываюць свае дзіцячыя праблемы, а ў сталеючага чалавека тым больш. Паспрабуйце зразумець гэтыя праблемы і дапамагчы ў іх вырашэнні. Дапамажыце дзіцяці паглядзець на яго праблемы канструктыўна. Бо ўжыванне наркотыкаў не дапаможа збегчы ад іх, а толькі створыць новыя цяжкасці.

Маладыя людзі маюць патрэбу ў тым, каб ім грунтоўна і даходліва патлумачылі, што ўяўляюць сабой наркотыкі ў рэчаіснасці і як яны могуць паўплываць на стан чалавечага арганізма.

Нельга не ўлічваць, што мы жывем у такі час, калі вельмі многія людзі ўжываюць (часта неабгрунтавана) розныя лекі, у тым ліку і наркатычныя. Шматлікія факты сведчаць, што галаслоўныя заявы, тыпу: “не ўжывайце наркотыкі, інакш загінеце!” — неэфектыўны. Пераканаць падлеткаў такімі заклікамі практычна немагчыма.

Што ж у такім выпадку можна зрабіць?

У размове з дзецьмі і падлеткамі дарослы чалавек павінен быць здольны сумленна выказаць сваё меркаванне пра наркотыкі і наркаманію, выказаўшы свае ўласныя пачуцці ў дачыненні да гэтай праблемы. Эмацыйнае стаўленне да праблемы наркаманіі аказвае на маладыя душы больш эфектыўнае ўздзеянне.

Быць бацькамі юнага чалавека значыць быць яго справядлівымі абаронцамі, мудрымі дарадцамі і цікавымі экскурсаводамі па дарогах жыцця, якія толькі-толькі адкрываюцца перад ім. Добразычлівасць і падтрымка сям'і дапамагаюць выхаваць у дзецях пачуццё ўласнай годнасці, упэўненасці ў сабе і здольнасць адстаяць сваё меркаванне. Гэтыя якасці неабходныя, каб супрацьстаяць ціску ўжывання наркотыаўі аднагодкамі, іх імкненню навязаць іншым сваю волю. Лепшым імунітэтам да наркотыкаў з'яўляецца аптымістычная, актыўная, мэтанакіраваная і канструктыўная жыццёвая пазіцыя. Паспрабуйце дапамагчы сваім дзецям выпрацаваць такую пазіцыю.

Вялікае значэнне ў выхаванні негатыўнага стаўлення вашых дзяцей да наркотыкаў мае дакладная, падрабязная інфармацыя пра наркотыкі і іх уздзеянне на чалавека. Паспрабуйце, каб вашыя дзеці глядзелі тэлевізійныя перадачы, прысвечаныя гэтай праблеме. Наглядныя кадры і жывыя прыклады могуць аказаць на маладых людзей моцнае эмацыйнае ўздзеянне і прывесці да станоўчых вынікаў. Выкарыстоўвайце ў гутарках з дзецьмі на гэтую тэму найбольш яркія і ўражлівыя факты. Пачынайце абмяркоўваць тэму наркотыкаў, не чакаючы першых прыкмет няшчаснага становішча або ўзнікнення такой праблемы, так як можа здарыцца, што ўжо занадта позна.

Бацькам варта заўсёды памятаць, што юнакі і дзяўчаты яшчэ толькі вучацца быць дарослымі. Часта з-за адсутнасці жыццёвага вопыту і няўмення вызначыць галоўнае ў той ці іншай з'яве, яны прымаюць за эталон у паводзінах дарослых і спрабуюць іх капіраваць. Таму важна ведаць, што імкнуцца пераймаць вашыя дзеці.

Некалькі парад бацькам дзяцей малодшага ўзросту

Памятайце, што вы вельмі шмат значыце для вашага дзіцяці.Яно заўважае ўсё, што вы робіце, як кажаце і робіце. Ваш асабісты прыклад, своечасовае і дарэчы сказанае слова іграюць вялізарную ролю.

Дапамажыце вашым дзецям разабрацца ў інфармацыі аб наркотыках і наркаманіі. Падбярыце адпаведную літаратуру, азнаёмцеся з даступнай інфармацыяй і паспрабуйце давесці яе да свядомасці дзіцяці ў нязмушанай гутарцы, пры праглядзе тэлеперадач або падчас сумеснага чытання газет, часопісаў, кніг. Заўсёды старайцеся выслухаць дзіця, стымулюйце яго імкненне задаваць пытанні. Адказвайце на пытанні зацікаўлена, разважайце ўслых, не асцерагаючыся прызнаць сваіх сумневаў і нават неразумення тых ці іншых момантаў. Вучыце дзяцей весці дыялог, бо менавіта ён дапаможа вам падтрымаць з імі кантакт на працягу ўсяго перыяду сталення.

Зрабіце ваш дом адкрытым і ветлівым для сяброў вашых дзяцей. Удзельнічайце, калі гэта магчыма, у абмеркаванні цікавых для іх пытанняў. Падтрымлівайце, а па магчымасці і ўдзельнічайце ў іх захапленнях (спорт, калекцыянаванне, творчасць і да т.п.). Гэта ўмацуе ваш аўтарытэт, дазволіць падтрымліваць з дзецьмі даверныя адносіны.

Абмяркоўвайце з дзецьмі розныя выпадкі і здарэнні, якія тычацца наркотыкаў. Прапануйце ім вырашыць, як бы яны паступілі ў той ці іншай сітуацыі. Абмяркуйце магчымыя і найбольш правільныя варыянты паводзін.

Вучыце дзяцей ацэньваць кожны свой учынак крытычна. Гэта дапаможа ім пераадолець бестурботнасць, якая можа штурхнуць іх на пошукі лёгкіх рашэнняў, у тым ліку з дапамогай наркотыкаў.

Не забывайце, што юнакі і дзяўчаты могуць звярнуцца да наркотыкаў у вельмі эмацыйным стане, напрыклад, у стане засмучэнні або дэпрэсіі. У выпадках, калі яны знаходзяцца ў такім стане, асабліва важна быць уважлівымі да іх, спачувальна паставіцца да іх цяжкасцяў і паспрабаваць адцягнуць ад непрыемных разважанняў.

  

ЯК МОЖНА ЗАПАДОЗРЫЦЬ,

ШТО ДЗІЦЯ ПАЧАЛО ПРЫМАЦЬ НАРКОТЫКІ?

Усе вашыя падазрэнні ў адносінах да сына ці дачкі павінны выказвацца вамі тактоўна і разумна. Вы абавязаны ўсё ўзважыць, абмеркаваць усёй сям'ёй і толькі ў тым выпадку, калі не нейкі адзін, а практычна ўсе прыкметы змененых паводзін з'явіліся ў характары вашага дзіцяці, вы можаце выказаць услых свае падазрэнні падлетку.

 

Якія ж гэта прыкметы?

1. Ён (яна) пачаў часта знікаць з хаты. Гэтыя знікненні альбо проста ніяк не матывуюцца, альбо матывуюцца з дапамогай бессэнсоўных адгаворак. Ваша спроба растлумачыць, што вы хвалюецеся і распытаць пра тое, дзе ж усё - такі знаходзілася ваш дзіця, выклікае злосць і раздражненне.

2. Ён (яна) пачаў вельмі часта хлусіць. Гэтая хлусня стала своеасаблівай. Малады чалавек хлусіць з любой нагоды, не толькі з нагоды сваёй адсутнасці дома, але і з нагоды спраў на працы, у школе, у інстытуце і г.д. Версіі падманаў альбо абсалютна прымітыўныя і аднастайныя, альбо наадварот, занадта мудрагелістыя і незразумелыя. Ваша дзіця перастала марнаваць намаганні на тое, каб хлусня была падобная на праўду.

3. За досыць кароткі прамежак часу ў вашага сына (дачкі), практычна, цалкам памяняўся круг сяброў. Калі вы са здзіўленнем пытаецеся: “Куды знік твой сябар Пеця, з якім вас раней было не разліць вадой?”, Ваша дзіця грэбліва адмахваецца і спасылаецца на сваю і Пеціну занятасць. Новых сяброў вы альбо не бачыце наогул, альбо яны не прыходзяць у госці, а “забягаюць на секундачку” пра нешта ціха пашаптацца каля дзвярэй. З'явілася вельмі вялікая колькасць “таямнічых” званкоў і перамоваў па тэлефоне. Прычым, ваш дзіця, практычна, не спрабуе растлумачыць, хто гэта тэлефанаваў, а ў тэксце тэлефонных перамоваў могуць трапляцца слэнгавыя слоўцы, якія вы можаце ўбачыць у прыкладаемым намі ніжэй слоўніку наркатычнага арго.

4. Вашага сына (дачку) цалкам перасталі цікавіць сямейныя праблемы. Калі вы расказваеце, напрыклад, пра хваробу або непрыемнасці каго-небудзь з блізкіх, ён толькі робіць выгляд, што слухае. На самай справе думае пра нешта зусім старонняе. Ён змяніўся, стаў у адносінах да вас больш халодным, недаверлівым “чужым”.

5. Ён наогул змяніўся. У асноўным у бок нічым не матываванай раздражняльнасці, выбліскаў крыку і істэрык. Вы сталі заўважаць, што ў яго раптоўна і рэзка змяняцца настрой. Дзве хвіліны таму быў вясёлы і жыццярадасны, вельмі коратка пагаварыў з кімсьці па тэлефоне - да вечара запаў у змрочнае размяшчэнне духу, размаўляе толькі выклічнікамі і вельмі раздражнёна.

6. Ён (яна) страціў свае ранейшыя інтарэсы. Ён (яна) не чытае кніжак, амаль не глядзіць кіно. Вы ўсё часцей сталі заўважаць, што ён проста сядзіць з падручнікам, на самай справе нават не спрабуючы рабіць урокі і рыхтавацца да іспытаў.

7. У яго змяніўся рэжым сну. Ён можа спаць, не прачынаючыся, цэлымі днямі, а часам вы чуеце, як ён амаль усю ноч ходзіць па сваім пакоі і спатыкаецца аб прадметы.

8. У вас у доме сталі знікаць грошы ці рэчы. Гэтыя непрыемныя падзеі на першых часах могуць адбывацца вельмі рэдка. Аднак, хоць бы рэдкія спробы “непрыкметна” нешта скрасці сустракаюцца, практычна, ва ўсіх такіх сем'ях.

9. Вам усё часцей здаецца, што ён (яна) вяртаецца дадому з прагулкі ў стане ап'янення. Каардынацыя рухаў злёгку парушаная, погляд адсутны, малады чалавек наогул спрабуе схаваць вочы і хутка збегчы ў свой пакой.

Яшчэ раз хочам звярнуць Вашу ўвагу на тое, што асобныя, апісаныя вышэй прыкметы, могуць быць сімптомамі розных псіхалагічных цяжкасцяў падлеткавага і юнацкага ўзросту. У некаторых выпадках так могуць пачынацца захворванні псіхікі. Вы можаце пачынаць сур'ёзна думаць пра наркотыкі, толькі калі вы цвёрда ўпэўненыя, што ў вашага дзіцяці ёсць прыкметы, па меншай меры, васем з дзевяці, апісаных вышэй змяненняў паводзін.